Eén van mijn eerste posts op Op ne zondag – bijna een jaar geleden, wat? – was over Murakami lezen in de lente. Toen had ik het over De Opwindvogelkronieken. Dit jaar was Hard-Boiled Wonderland en Het Einde van de Wereld deel van mijn lente-leesritueel. Want leesrituelen zijn belangrijk en ik heb er wel een handvol als het op lezen aankomt.
Rond Kerstmis lees ik een winters boek. In juni lees ik Hemingway. In de zomervakantie lees ik een dikke klassieker – dit jaar twijfel ik nog tussen Anna Karenina en Misdaad en Straf. En aan het begin van de lente, dan lees ik een roman van Haruki Murakami. Ik las ooit één van zijn boeken in de lente en de sfeer van verwondering en fantasie hangt gewoon zo samen met het fantastische en bijzondere seizoen dat het voorjaar is, dat ik er gewoon in ben blijven hangen.
Maar dus: Hard-Boiled Wonderland en Het Einde van de Wereld. Een hele mondvol en dat is dan nog maar de titel. De volledige plot van deze roman uitleggen kost je wel een kwartiertje, zelfs al laat je ontknoping weg (ik doe een poging in onze nieuwste podcast). Het is dan ook van de verschillende Murakami’s die ik de voorbije lentes gelezen heb, de roman die het meest naar science fiction neigt. Murakami vertrekt vaak van een realistische wereld waar hij fantastische dingen laat gebeuren. Hier is de begin-wereld ook al vreemd voor de lezers.
De roman bestaat uit twee verhaallijnen. Eén die zich afspeelt in Hard-boiled Wonderland en één die zich afspeelt in het Einde van de Wereld, dat is gek genoeg de naam van een dorp. In het eerste volgen we een man die zich een calcutec noemt. Dat betekent dat hij data kan verwerken in zijn hoofd, door zijn ‘innerlijke computer’ aan te zetten via een codewoord. Dat codewoord is ‘het einde van de wereld’. Ja, er gaan al allemaal belletjes af. De calcutec wordt ingeschakeld door een oude professor voor wie hij, eens hij zijn gekke ondergrondse lab bereikt heeft, een reeks cijfers gaat verwerken waarvoor hij beloond wordt met een eenhoornschedel.
In de tweede verhaallijn komt een man aan in een dorp dat het einde van de wereld heet. Voor hij het dorp in mag, moet zijn schaduw afgeknipt worden. Hij neemt daarna zijn intrek in een oud herenhuis met gepensioneerde generaals en wordt de droomlezer van het dorp. O ja, er zijn ook eenhoorns in het dorp. Dit deel is nog minder realistisch dan het eerste en daarom voor mij heel poëtisch. Je voelt ook dat alles in deze wereld een schaduw is van een andere wereld, alleen snap je die andere wereld nog niet zo goed
In het begin van de roman zijn er vooral terugkerende motieven tussen beide verhalen, maar eens je dieper in het verhaal komt, begint alles samen te vallen en dat vind ik heerlijk. Je denkt ook steeds dat de stukken nooit allemaal kunnen samenvallen, maar die diepe voldoening krijg je wel op het einde. Tot verschillende weken nadat je de roman uit hebt, ga je nog plots stukjes in elkaar horen tikken in je hoofd.
Ik vond het echt een boeiend boek, maar je moet wel een beetje voor het genre zijn. Als we op Murakami-schaal kijken van raar tot heel mysterieus, dan is dit boek echt heel heel mysterieus. Voor mij was het ideale ontspanning. Het ontbreekt ook niet aan alle andere dingen die Murakami zo goed maken. Zijn beschrijvingen, zijn humor vinden in het pijnlijke, zijn jazzplaten. Het enige waar het deze roman echt aan ontbreekt, zijn katten.
*Al helemaal benieuwd naar de roman? In deze podcast ga ik nog wat dieper in op de plot en deel ik wat grappige quotes. Sara heeft het over een andere geestige roman: Oranges are not the only fruit van Jeanette Winterson